Preek over de gelijkenis van de onrechtvaardige rechter (Lucas 18,1-8)geplaatst op vrijdag 18 oktober 2019 in de categorie Preken Op de 22ste Zondag na Pinksteren, 20 oktober 2013 preekte ik in de Abdijkerk in Den Haag-Loosduinen over 'de gelijkenis van de onrechtvaardige rechter' zoals de parabel klassiek wordt genoemd, zelf spreek ik liever van 'de gelijkenis van de koppige dan wel vasthoudende weduwe'. In mijn boek 'Het Lucasevangelie onder de loep' schreef ik een groot hoofdstuk over dit verhaal (p. 214-234), waarbiij ik inzoemde op het lastige vers 7. Mijn preek vindt u in de bijlage. |
Afscheidspreekgeplaatst op zondag 01 september 2019 in de categorie Preken Op de 12e Zondag na Pinksteren, 1 september 2019, hield ik in de Bosbeskapel waar ik de laatste zes jaar stond, mijn afscheidspreek. Mijn overdenking kende drie punten die mij in mijn ambtsperiode zeer ter harte gingen: (1) Mijn liefde voor de Schrift, (2) God als stem vanuit de Schrift en (3) 'Wat raakt je nu precies in dat boek, de Bijbel?' |
De Emmaüsgangers (Lucas 24,13-35)geplaatst op zondag 21 april 2019 in de categorie Preken Op Pasen: in de Paaswake (20 april 2019) en op de Paasmorgen (21 april 2019), stond in de eredienst het verhaal van de Emmaüsgangers centraal. Ik mediteerde erover in de Paaswake aan de hand van vier afbeeldingen van Rembrandt (zie mijn beeldmeditatie), op de Paasmorgen preekte ik over Lucas 24,13-35, in het bijzonder over de woorden 'En zoals hij zich aan hen kenbaar maakte door het breken van het brood' (24,35): mijn laatste preek als predikant! |
Les in genade (Lucas 6,27-38)geplaatst op zondag 17 februari 2019 in de categorie Preken Op Zondag Septuagesima, 17 februari 2019, preekte ik in mijn eigen kerk, de Bosbeskapel in Den Haag, over Lucas 6,27-38, dat eigenlijk volgende week aan de orde is. Als titel gaf ik mijn preek mee: 'Les in genade'. |
'De onopgeefbare verbondenheid van de kerk met Israël'geplaatst op zaterdag 06 oktober 2018 in de categorie Preken Met het manifest van een groep liberale theologen is er opnieuw discussie ontstaan over 'de opopgeefbare verbondenheid van de kerk met Israël'. Alle reden om op Israëlzondag, 7 oktober 2018, preciezer te formuleren waar het dan om gaat. |
Anti-sjem-itisme (Genesis 5)geplaatst op dinsdag 08 mei 2018 in de categorie Preken Tussen Pasen en Pinksteren volgen we in de Bosbeskapel de alternatieve lezingen: uit het boek Genesis. In het oecumenisch leesrooster heeft men Genesis 5 overgeslagen. De reden dat geslachtsregisters de mensen wel niet zullen boeien? Ik ervaar Genesis 5 als een indrukwekkend en zeer toepasselijk verhaal juist op de zondag vlak na 4 en 5 mei. Vandaar mijn keuze om op Zondag Rogate dat hoofdstuk aan de orde te stellen. |
'Mijn God, mijn God, waarom hebt U mij verlaten?' (Marcus 15,34)geplaatst op maandag 02 april 2018 in de categorie Preken In de vigilie op Goede Vrijdag overdacht ik Jezus' woorden aan het kruis, uit Psalm 22: 'Mijn God, mijn God, waarom hebt U mij verlaten?' (Marcus 15,34). |
Het oordeel dat iedereen verraste (Matteüs 25,31-46)geplaatst op dinsdag 12 december 2017 in de categorie Preken De volgorde van de lezingen op de Zondagen van de Voleinding volgens het Luthers Leesrooster is vreemd te noemen, want dan zou op de 2e Voleindingszondag Matteüs 25,31-46 gelezen moeten worden en op de 3e Zondag een verhaal dat er in het Matteüsevangelie aan voorafgaat: Matteüs 25,1-13, de gelijkenis over de wijze en dwaze maagden. Ik koos ervoor om Matteüs 25,31-46 op de laatste zondag van de Voleinding te lezen. |
'Zalig zijn de barmhartigen' (Matteüs 5,7)geplaatst op maandag 02 oktober 2017 in de categorie Preken In het kader van het jaarthema 'Toonbeeld van barmhartigheid' hield ik op de Vierde Zondag na Epifanie, 29 januari 2017, een preek over de zaligsprekingen, in het bijzonder over de vijfde zaligspreking: 'Zalig zijn de barmhartigen, want hun zal barmhartigheid geschieden' (Matteüs 5,7). |
De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht (Matteüs 18,21-35)geplaatst op maandag 11 september 2017 in de categorie Preken De gelijkenis van de onbarmhartige dienstknecht (Matteüs 18,21-35) staat centraal in september, de maand waarin het kerkelijk seizoen weer begint. Het zijn zondagen om na te denken over het gemeente-zijn. Dan past een passage uit de gemeeenterede van Jezus daar heel goed bij. In die gemeenterede gaat het over de vraag 'hoe ga je met elkaar om? En die vraag dringt zich altijd het sterkst op, als het erop aankomt, als de onderlinge verhoudingen onder spanning staan, als mensen met elkaar in conflict zijn. Petrus legt Jezus een kwestie voor, waarop Jezus met een gelijkenis antwoordt. |
Preken over het Onze Vadergeplaatst op dinsdag 29 augustus 2017 in de categorie Preken Als er een gebed is dat veel gebeden wordt, dan is dat het Onze Vader wel. Ik neem aan dat het altijd met 'kawwana' gebeden wordt. Voor de term 'kawwana' verwijs ik naar het prachtige boek van Abraham Heschel, In het licht van zijn aangezicht. De betekenis van het gebed in de joodse gedachtenwereld, Utrecht [1989] (pag. 66vv.). |
Preken over de Apostolische geloofsbelijdenisgeplaatst op dinsdag 29 augustus 2017 in de categorie Preken Wanneer je met mensen in gesprek raakt over de apostolische geloofsbelijdenis, proef je al snel de nodige aarzelingen. Ze willen nog wel eens als beladen woorden ervaren worden. Daar kan een kerk het niet bij laten. Die zal moeten proberen om mensen weer contact te laten maken met deze grootse woorden uit de traditie. |
'Wordt barmhartigen zoals Uw Vader barmhartig is' (Lucas 6,36)geplaatst op maandag 31 juli 2017 in de categorie Preken Waarover het op zondag 9 juli moest gaan, was niet moeilijk, als het Luthers leesrooster Lucas 6,36-42 aangeeft en het jaarthema is' Toonbeeld van barmhartigheid'. Ik koos als tekst voor de eerste zin van de nieuwtestamentische lezing (6,36), die vertaald wordt met 'Weest barmhartig, zoals uw Vader barmhartig is, waar ik de zin liever zo weergeef: 'Wordt barmhartigen zoals Uw Vader barmhartig is.' |
'Barmhartigheid wil Ik en niet een offer' (Matteüs 9,9-13)geplaatst op maandag 31 juli 2017 in de categorie Preken Op zondag 'Cantate' (14 mei 2017) koos ik voor het verhaal van de roeping van Matteüs (Matteüs 9,9-13). De evangelist Matteüs wijkt af van de versie van Marcus (2,13-17) en Lucas (5,27-32) omdat hij een citaat uit Hosea (6,6 'Barmhartigheid wil ik en niet een offer') gebruikt ter fundering van zijn omgang met zondaars en tollenaars. |
'Aan mij is alle macht gegeven in hemel en op aarde' (Mat. 28,16-20)geplaatst op zaterdag 03 juni 2017 in de categorie Preken Het is in de Bosbeskapel traditie om op Hemelvaartsdag de dienst in de tuin te houden. Een dienst met muziek en veel stilte, waarin alle geluiden van de tuin gehoord kunnen worden. |
Zicht op de weg (Lucas 18,31-34)geplaatst op zondag 12 maart 2017 in de categorie Preken Op de eerste zondag van de Veertigdagentijd week ik af van het rooster, en koos ik ervoor om de derde lijdensaankondiging uit het Lucasevangelie (18,31-34) te lezen. In 'Samenklank, het kerkblad van Den Haag-Zuidwest schonk ik aandacht aan de eerste lijdensaankondiging, onder dezelfde titel 'Zicht op de weg' die ik nu ook aan mijn preek meegaf. |
De beweging van de barmhartigheid (Lucas 10,25-37)geplaatst op maandag 14 november 2016 in de categorie Preken In het kader van het jaarthema 'Toonbeeld van barmhartigheid' schonk ik op zondag 13 november 2016 aandacht aan de barmhartigheid die in het Lucasevangelie uit een beweging bestaat, die vier momenten kent: zien (a), compassie (b), toenadering (c) en ontferming (d). |
'Zoals uw Vader barmhartig is' (Exodus 34,1-7)geplaatst op maandag 14 november 2016 in de categorie Preken Op de startzondag is het gebruik om het jaarthema te introduceren. Het thema is dit jaar 'Toonbeeld van barmhartigheid'. De titel van mijn preek sluit aan op Jezus' woord uit de Veldrede (Lucas 6,36): 'Zoals uw Vader barmhartig is'. |
Liturgie en preek over Lucas 7,11-17geplaatst op dinsdag 07 juni 2016 in de categorie Preken De zondag na mijn promotie, op de 3e zondag na Pinksteren, 5 juni 2016, mocht ik in de Bosbeskapel, in mijn eigen gemeente, over dit verhaal preken. Zo kwamen dat weekend mijn twee kanten mooi samen: wetenschap (bijbelwetenschapper) en kerk (predikant). Omdat mijn preek onderdeel is van de liturgie, vindt u in de bijlage de complete kerkdienst. |
De liturgie als ritueelgeplaatst op maandag 07 september 2015 in de categorie Preken Op twee zondagen in dit seizoen besteden we in Den Haag Zuidwest aandacht aan het jaarthema 'De kracht van rituelen en symbolen'. |
Al dat geweld (Genesis 9,8-17)geplaatst op maandag 23 februari 2015 in de categorie Preken Aan het begin van de Veertigdagentijd dit jaar stond als oudtestamentische lezing Genesis 9,8-17 centraal, waarin Jhwh aankondigt: 'Zo'n vloed zal Ik nooit meer over de aarde brengen'. Dat bracht met zich mee dat als nieuwtestamentisch de passage over de doop, direct voorafgaande aan de verzoeking in de woestijn erbij gelezen moest worden (Marcus 1,9-13). Anders zou je kunnen denken dat, als al dat geweld onder de mensen zich opnieuw gaat voordoen, dat God dat maar zo laat. In Jezus Messias kiest Hij voor een andere weg om met het geweldsprobleem om te gaan. |
Jezus raakt een melaatse aan (Marcus 1,40-45)geplaatst op dinsdag 17 februari 2015 in de categorie Preken Op de 6e Zondag na Epifanie, 15 februari 2015, stond het verhaal centraal van de reiniging van de melaatse door Jezus (Marcus 1,40-45). In de NBG'51 vertaling begon dat verhaal in vers 40. In de NBV vormt vers 39 terecht de inleiding van dat verhaal. Ik preekte erover in de Bosbeskapel in Den Haag Zuidwest. |
Preken over het verbondgeplaatst op maandag 23 juni 2014 in de categorie Preken In het seizoen 2011-2012 was het jaarthema van de Bethelkerk, Den Haag-Loosduinen: 'Verbonden voor het leven'. In het leerhuis kwamen de grote verhalen over het verbond aan de orde. Daarna preekte ik over het verbond. Deze themapreken heb ik nu bij elkaar gezet in een boekje onder dezelfde titel 'Verbonden voor het leven'. |
Over compleet mens zijn (Matteüs 5,48)geplaatst op maandag 24 februari 2014 in de categorie Preken ‘Weest dus volmaakt, zoals jullie hemelse Vader volmaakt is' (5,48) Die slotzin uit de Matteüslezing van zondag 23 februari koos ik om over te preken. Een onmogelijke oproep, zeg je op het eerste gezicht. Je vraagt je hoe Jezus zoiets kan zeggen. |
Preek over Maria (Matteüs 1,16)geplaatst op vrijdag 27 december 2013 in de categorie Preken Een lange rij van (mannen)namen trekt in Matteüs 1 aan de lezer voorbij: namen van vaders, namen van zonen, aaneengesmeed met steeds dezelfde schakel: ‘en hij verwekte'. Je kan dus niet zeggen dat je het niet gehoord hebt. Negenendertig keer hoor je van de verwekking van de vader van zijn zoon. Je verwachting bij de veertigste keer? Met je ogen dicht zou je toch denken: ‘En Jozef verwekte Jezus'. Maar hoe compleet anders gaat het dan die veertigste keer (Mat. 1,16). |
Preek over Batseba (2 Samuël 11, Matteüs 1,6)geplaatst op dinsdag 17 december 2013 in de categorie Preken Op zondag 22 december komt de vierde keer vrouw uit het geslachtsregister van Matteüs 1 aan de orde. Dan zou je net zoals de voorgaande drie keer de naam van de vrouw zelf verwachten (Batseba), maar dan spreekt de evangelist over haar als 'die van Uria' (Mat. 1,6). |
Preek over Ruth (Ruth 1 en 4, Matteüs 1,5b)geplaatst op vrijdag 13 december 2013 in de categorie Preken Op zondag 15 december staat Ruth centraal als de derde vrouw die in het geslachtsregister van Matteüs (hoofdstuk 1) wordt genoemd. Het mag dan zondag 'Gaudete (=Verblijdt u)' zijn, het verhaal van Ruth begint bepaald anders, verdrietig. En daaraan mogen we op deze zondag niet voorbij, ook niet in Advent. |
Preek over Rachab (Jozua 2, Matteüs 1,5a)geplaatst op zondag 08 december 2013 in de categorie Preken Op de Tweede Adventszondag (8 december 2013) stond de tweede vrouw uit het geslachtsregister van Matteüs centraal: de hoer Rachab. Haar verhaal wordt verteld in Jozua 2. |
Preek over Tamar (Genesis 38, Matteüs 1,3)geplaatst op woensdag 27 november 2013 in de categorie Preken In de komende Adventstijd staan vijf vrouwen centraal, die in Matteüs 1 een belangrijke rol spelen. Vrouwen die grenzen overgaan en daarvoor riscico nemen. |
Door God thuisgehaald (2 Koningen 2,1-18)geplaatst op dinsdag 05 november 2013 in de categorie Preken Op zondag 3 november 2013 herdachten we in de Bosbeskapel, Den Haag, onze doden. Op deze gedachteniszondag lazen we het verhaal van de hemelvaart van Elia (2 Koningen 2,1-18). Mijn preek droeg de titel 'Door God thuisgehaald'. |
Inclusief geloven (Lucas 10,25-37)geplaatst op woensdag 24 juli 2013 in de categorie Preken Op zondag 14 juli werd ik door ds. Jan Eikelboom 'bevestigd' aan de Bosbeskapel. Als teken van mijn overplaatsing van de Bethelkerk naar de Bosbeskapel hebben we een boompje geplant in de tuin achter de kerk. |
'Jacob noemde die plaats .... Bethel' (Genesis 28,10-22 en 35,1-15)geplaatst op maandag 17 juni 2013 in de categorie Preken Op zondag 16 juni sloten wij de Bethelkerk. In deze dienst heb ik gepreekt over het verhaal van Jacob in Bethel dat aan de naamgeving van de kerk ten grondslag ligt (Genesis 28,10-22) als ook over het andere - minder bekende - Jacob in Bethel-verhaal (Genesis 35,1-15). Met bijzonder aandacht voor een zin die in beide verhalen voorkomt: Jacob die zowel in Genesis 28 als in 35 de plaats, waar God aan hem verschijnt, Bethel noemt. |
Loslaten om elders verder te gaangeplaatst op vrijdag 07 juni 2013 in de categorie Preken De Gemeentezondag op 2 juni 2013 stond in het teken van de sluiting van de Bethelkerk. Het thema was 'Loslaten om elders verder te gaan'. |
![]() |
Het visioen van de dorre doodsbeenderen (Ezechiël 37,1-14)geplaatst op donderdag 16 mei 2013 in de categorie Preken Vorig jaar met Pasen, op zondag 8 april 2012, preekte ik over Ezechiël 37,1-14, het intrigerende visioen van de dorre doodsbeenderen, waarover erg veel is geschreven, een verhaal dat ook vaak is verbeeld, o.a in Dura Europos. Voor wetenschappelijke literatuur over dit visioen, zie de rubriek 'literatuurlijst'. |
![]() |
De oudste overlevering (1 Kor. 15,1-11)geplaatst op donderdag 16 mei 2013 in de categorie Preken In de Bethelkerk volgen we zoveel mogelijk het Oecumenisch Leesrooster. In de Paastijd stond 1 Korinte 15 centraal. Op de Paasmorgen, 31 maart 2013, heb ik gepreekt over 1 Korinte 15, 1-11, de passage over de verkondiging van de opstanding van Christus.
|
![]() |
Tot 1 oktober 2019 was ik predikant van de Protestantse Wijkgemeente Den Haag Zuidwest, verbonden aan de Bosbeskapel. Ik ben namelijk met vervroegd emeritaat gegaan. Hoop zo meer tijd te krijgen voor verder onderzoek, in het bijzonder rond wonderverhalen in Lucas-Handelingen. |